Laatst zag ik op televisie het beroemde interview van Mies Bouwman met Johan Cruijff, uit 1975 bij Cruijff thuis in Barcelona. De beelden zijn een beetje vergeeld en de broekspijpen wijd. Een prachtig tijdsbeeld. Tijdens het interview steekt Mies een sigaret op. Het deed me denken aan mijn beginjaren op de middelbare school, eind jaren ’70, waar de leraar Nederlands sigaretten en de leraar Geschiedenis zware pijp rookten tijdens de lessen. En dat er in vliegtuigen werd gerookt tijdens de vlucht. De rokers werden van achter-naar-voren ingecheckt en de niet-rokers van voor-naar-achteren. Meestal ergens halverwege het vliegtuig ontstond dan de grens van rokers en niet-rokers. Die grens schoof in de loop van jaren steeds verder op naar achteren in het vliegtuig en uiteindelijk werd roken in vliegtuigen in de ban gedaan.
Als je vandaag hieraan terugdenkt of als je zo’n interview uit 1975 nu ziet, dan kun je je bijna niet meer voorstellen dat het echt gebeurd is. Als ik dit aan mijn kinderen vertel, kijken ze mij vol afgrijzen aan. Dat de beste voetballer die Nederland heeft voortgebracht een straffe roker was! Ongelooflijk. Gelukkig maar voor hen en hun generatiegenoten, dat roken in de afgelopen decennia, heel geleidelijk, steeds minder gewoon is geworden.
Gevolgen roken
In de geneeskunde ondervinden we nog dagelijks de gevolgen van die periode ‘toen roken nog heel gewoon was’. De oorzaak van veel hart- en vaatziekten, kanker en longziekten is vaak roken. Daarmee is roken de belangrijkste vermijdbare oorzaak van de meest voorkomende ziekten. Nog los van het feit dat roken overlast veroorzaakt voor de directe omgeving, vertelt internist vasculaire geneeskunde
Roken is gevaarlijk
Roken is niet gewoon. Roken is gevaarlijk. Dagelijks overlijden in Nederland 30 tot 40 mensen ten gevolge van roken. Ik denk dat geen Nederlander meer in een vliegtuig stapt als er wekelijks een vliegtuig met 210 landgenoten neerstort. Maar met roken ligt dat kennelijk toch anders. Daar zit waarschijnlijk ook de kern van het probleem, want roken is een verslaving met korte-termijn-genot. De tabaksindustrie heeft haar producten zo ontwikkeld dat het voor veel rokers heel moeilijk is om te ontsnappen aan die verslaving. “Stop er gewoon mee”, zeg ik tegen patiënten. Maar zo gewoon is dat niet. En ik realiseer me dat ik makkelijk praten heb, als niet roker.
Rookvrije generatie
Volgens mij is er maar 1 oplossing en dat is zorgen dat roken steeds minder gewoon wordt. Zo ongewoon dat niemand er meer aan begint. Dat we echt een rookvrije generatie gaan krijgen. Mijn kinderen maken roken nu nog mee, maar ik hoop van harte dat mijn toekomstige kleinkinderen tot de rookvrije generatie gaan behoren. En dat ze dan aan mij vragen: “Opa, zullen we nog een keer kijken naar dat filmpje van die voetballer met die broek met wijde pijpen?”
Bekijk hier een uitzending van RTV Utrecht over Stoptober met Frank Visseren
Lees het verhaal van Marielle "Mijn doel is gezondheid, roken past daar niet meer bij"
